Tuscany – Vùng sản xuất rượu vang nổi tiếng ở Ý

Rượu vang – tinh hoa làm nên tên tuổi của nước Ý, và nếu phải chọn một nơi biểu trưng cho nét đẹp trầm lắng, đầy mê hoặc ấy thì không đâu khác ngoài Tuscany. Vùng đất này như một giai điệu sâu lắng giữa bản tình ca quyến rũ của nước Ý, nơi những cánh đồng nho trải dài bất tận, ánh nắng dịu dàng ôm ấp từng chùm quả căng mọng, và từng giọt rượu vang như chứa đựng cả chiều sâu lịch sử lẫn đam mê của con người. Để hiểu rõ hơn về Tuscany – cái nôi của nhiều dòng vang danh tiếng, hãy cùng Rượu vang nhập khẩu cao cấp khám phá nhé!

Khái quát về vùng Tuscany 

Tuscany (hay Toscana trong tiếng Ý) hiện là một trong những vùng sản xuất rượu vang nổi tiếng và phong phú nhất ở châu Âu. Vùng này được biết đến nhiều nhất nhờ các loại rượu vang đỏ khô làm từ giống nho Sangiovese, bao gồm Chianti, Brunello di Montalcino và Vino Nobile di Montepulciano.

Rượu Vin Santo của vùng này cũng rất được đánh giá cao, tương tự như các loại rượu tráng miệng passito, dù sản lượng của chúng khá khiêm tốn. Các loại vang trắng khô có lẽ ít quen thuộc hơn với người tiêu dùng – ngoại trừ Vernaccia di San Gimignano.

Tuscany nằm ở miền Trung nước Ý, giáp với Liguria và Emilia-Romagna ở phía bắc, Umbria và Marche ở phía đông, và Lazio ở phía nam. Biên giới phía tây của vùng này là biển Tyrrhenian. Những ngọn đồi trập trùng cùng các ngôi làng thời trung cổ và những con đường rợp bóng cây bách đã trở thành điểm thu hút du khách, góp phần quảng bá rượu vang của vùng.

Các loại rượu vang hàng đầu của Tuscany được công nhận và bảo vệ bởi hệ thống phân hạng gồm 41 danh hiệu DOC và 11 danh hiệu DOCG. Ngoài ra còn có sáu phân hạng linh hoạt hơn theo IGP/IGT, trong đó nổi bật là Toscana IGT có phạm vi toàn vùng.

Lịch sử rượu vang vùng Tuscany

Giống như hầu hết 20 vùng của nước Ý, Tuscany sở hữu một lịch sử rượu vang lâu đời. Những dấu tích đầu tiên có thể được truy ngược về thế kỷ thứ 7 trước Công nguyên, với các mảnh bình đựng rượu (amphora) được khai quật trong khu vực. Trong suốt thời kỳ Đế chế La Mã, rượu vang trở thành một phần không thể thiếu trong chế độ ăn uống hàng ngày, đặc biệt là đối với tầng lớp thượng lưu.

Vào cuối những năm 1200, thành phố Florence đã trở thành trung tâm buôn bán rượu vang với nhiều thương nhân hoạt động nhộn nhịp. Hội nghề nghiệp mang tên Ate dei Vinattieri được thành lập để tập hợp các chuyên gia rượu vang, yêu cầu họ tuyên thệ trung thành và tuân thủ những quy định nghiêm ngặt trong kinh doanh rượu. Đồng thời, trong khắp nước Ý, các nhà văn, thi sĩ và nghệ sĩ cũng lấy cảm hứng từ rượu vang để đưa vào các tác phẩm văn hóa, nghệ thuật của mình.

Trong thế kỷ 13 và 14, nhiều gia tộc sản xuất rượu vang nổi tiếng ở Tuscany được thành lập – và đến nay họ vẫn là những tên tuổi giàu truyền thống và danh tiếng trong ngành. Có thể kể đến những cái tên như Marchesi de’ Frescobaldi, Marchesi Antinori và Barone Ricasoli.

Một cột mốc quan trọng trong lịch sử rượu vang của Tuscany diễn ra vào năm 1716, khi Đại công tước Tuscany Cosimo III de’ Medici lần đầu tiên quy định ranh giới 70.000 hecta của vùng Chianti để sản xuất rượu vang chất lượng, bằng một văn bản pháp lý chính thức. Đây được coi là tiền thân của hệ thống phân hạng rượu vang DOC đầu tiên trên thế giới – một bước đi mang tính cách mạng trong việc bảo vệ và nâng cao chất lượng rượu vang.

Điều gì làm rượu vang Tuscany đặc biệt?

Khí hậu và địa hình: Tuscany có khí hậu Địa Trung Hải mùa hè nóng và khô, mùa đông ôn hòa. Địa hình đồi núi xen lẫn thung lũng giúp cây nho phát triển trong điều kiện khắt khe nhưng hoàn hảo để tạo ra hương vị đậm đà, phức hợp.

Giống nho chủ đạo: Nổi bật nhất là Sangiovese, giống nho đỏ tạo nên xương sống của rượu vang Tuscany. Tùy vào vùng, Sangiovese mang những cá tính rất riêng – từ vị chua thanh, hương quả đỏ tươi của Chianti đến sự mạnh mẽ, chiều sâu của Brunello.

Triết lý làm rượu: Người Tuscany kết hợp giữa truyền thống và sáng tạo. Họ tôn trọng thổ nhưỡng và phương pháp làm rượu cổ truyền, nhưng cũng sẵn sàng thử nghiệm – điển hình là dòng Super Tuscan, sử dụng các giống nho quốc tế như Cabernet Sauvignon, Merlot… phá bỏ khuôn mẫu cũ và vươn tầm quốc tế.

Rượu vang Super Tuscan

Khi hệ thống phân hạng rượu vang DOC của Ý được giới thiệu vào những năm 1960, nó đã gây ra nhiều tranh cãi. Nhiều nhà sản xuất rượu vang ở Ý cho rằng những quy định mới quá cứng nhắc và đã công khai chỉ trích hệ thống này.

Một số lượng đáng kể các nhà làm rượu, đặc biệt là ở vùng Tuscany, đã chọn cách theo đuổi tiêu chuẩn chất lượng và cá tính riêng thay vì tuân thủ các quy định địa phương theo DOC. Điều này buộc họ phải dán nhãn sản phẩm của mình là Vino da Tavola – cấp độ thấp nhất trong hệ thống phân loại rượu vang của Ý.

Từ cuối những năm 1960, một số nhà sản xuất “nổi loạn” này bắt đầu tạo ra các loại rượu vang hiện đại với chất lượng cực kỳ cao, và sau này những chai vang đó được gọi là “Super Tuscan”. Những loại rượu vang này đã nhận được sự công nhận và lời khen ngợi từ quốc tế, bất chấp việc chúng chỉ được phân loại là Vino da Tavola. Điều này đã đảo lộn hoàn toàn hệ thống phân hạng rượu vang của Ý, khi một số trong những chai vang được kính trọng nhất lại mang danh nghĩa “bàn ăn bình dân”.

Trong số đó, Sassicaia là loại Super Tuscan đỏ nổi tiếng nhất, và đến năm 1994, nó đã được thêm vào hệ thống DOC Bolgheri – một vùng trước đó chỉ được công nhận cho rượu vang trắng. Hiện nay, Sassicaia có phân hạng riêng là Bolgheri Sassicaia DOC dành cho rượu vang đỏ của mình. Tuy nhiên, chỉ riêng sự điều chỉnh này là chưa đủ – một giải pháp toàn diện hơn cho toàn ngành cũng đã được đặt ra.

Toscana IGT/IGP – Giải pháp cân bằng cho rượu vang Ý

Để đưa ra một giải pháp cân bằng cho tình hình rối ren lúc bấy giờ, vào năm 1992, chính phủ Ý đã giới thiệu một phân hạng rượu vang mới mang tên Indicazione Geografica Tipica (IGT) – ngày nay thường được dán nhãn là IGP (Indicazione Geografica Protetta) nhằm đồng bộ với hệ thống chỉ dẫn địa lý của Liên minh Châu Âu.

Phân hạng này ra đời như một “lối đi giữa” – nằm giữa hai thái cực: một bên là các cấp độ kiểm soát chặt chẽ như DOCG và DOC, một bên là Vino da Tavola không có quy chuẩn nào cả. IGT đã mở ra cánh cửa cho những nhà sản xuất muốn thể hiện sự sáng tạo và cá tính trong rượu vang, nhưng vẫn muốn được công nhận về mặt chất lượng và nguồn gốc địa lý.

Trong đó, Toscana IGT là phân hạng nổi tiếng nhất của hệ thống IGT và chiếm gần 1/4 tổng sản lượng rượu vang của toàn vùng Tuscany. Đây chính là nơi “trú ẩn” của các Super Tuscan lừng danh – những chai vang đẳng cấp nhưng không theo quy chuẩn cổ điển – để từ đó vươn ra thị trường thế giới và làm rạng danh rượu vang Ý theo một cách rất khác biệt.

Các giống nho của Tuscany

Có thể nói, Sangiovese là giống nho quan trọng nhất trong số tất cả các giống nho rượu của Ý, chiếm khoảng hai phần ba diện tích trồng nho và 85% sản lượng rượu đỏ tại Tuscany. Đây là giống nho chủ lực trong hầu hết các loại rượu đỏ hàng đầu của Tuscany. Với lịch sử lâu dài và sự phân bố rộng khắp trong khu vực, Sangiovese đã có nhiều tên gọi khác nhau.

Từ đầu tiên của Brunello di Montalcino DOCG dùng để chỉ tên gọi địa phương của giống nho Sangiovese. Đối với Vino Nobile di Montepulciano, giống nho này được gọi là Prugnolo Gentile. Dưới tên gọi Morellino, nó được dùng để sản xuất Morellino di Scansano. Sangiovese cũng có mặt trong Chianti, nơi giống nho này kết hợp với một lượng nhỏ Canaiolo và Colorino, cũng như gia tăng tỉ lệ của Cabernet Sauvignon và Merlot.

Với sự nổi lên của Super Tuscans, những chai vang nổi tiếng nhất đến từ Bolgheri, giống nho Cabernet Sauvignon đã trở nên phổ biến hơn trong Tuscany. Merlot và các giống nho Bordeaux khác cũng được sử dụng, bên cạnh Syrah (đặc biệt là ở Cortona).

Gần đây, sự chú ý đã dồn vào các giống nho đỏ bản địa, cả khi kết hợp với các giống khác và khi làm rượu đơn giống. Trong số đó, Ciliegiolo là giống nho nổi bật nhất; ở Tuscany, nó tạo ra những chai rượu có cấu trúc mạnh mẽ hơn so với những vùng láng giềng như Umbria. Pugnitello cũng đang được phục hồi, mặc dù hiện tại vẫn ở quy mô nhỏ.

Trebbiano (hay Ugni Blanc) là giống nho trắng được trồng nhiều nhất, theo sau là Malvasia, Vermentino và Vernaccia. Các giống nho quốc tế như Chardonnay, Sauvignon Blanc và Viognier được trồng với số lượng rất nhỏ, nhưng chúng cũng góp mặt trong những chai rượu trắng (thường thuộc phân hạng Toscana IGP) từ các điền trang hàng đầu ở các khu vực nổi tiếng với rượu đỏ.

Kết

Tuscany không chỉ là một vùng đất xinh đẹp với những ngọn đồi uốn lượn, làn gió Địa Trung Hải nhẹ nhàng và những ngôi làng cổ kính – mà còn là nơi gửi gắm cả linh hồn và lịch sử của rượu vang Ý. Từ những chai Chianti mộc mạc, Brunello di Montalcino mạnh mẽ, đến Vino Nobile di Montepulciano thanh lịch hay các dòng Super Tuscan phá cách đầy táo bạo, Tuscany chính là bức tranh hoàn chỉnh về sự đa dạng và đẳng cấp trong nghệ thuật làm rượu vang.

Dù bạn là người sành vang hay chỉ mới bắt đầu khám phá, hành trình đến với rượu vang Tuscany chắc chắn sẽ để lại trong bạn nhiều cung bậc cảm xúc – giống như chính những chai vang nơi đây: đầy bản sắc, tinh tế và không ngừng chạm tới trái tim người thưởng thức.

Hãy nâng ly và khám phá Tuscany theo cách của riêng bạn – từng giọt vang là một lát cắt của lịch sử, đất đai và đam mê bất tận.

Đừng quên theo dõi Website Rượu nhập khẩu cao cấp hoặc Fanpage Rượu nhập khẩu cao cấp để biết thêm nhiều thông tin chi tiết.

Hoặc gọi về Hotline: 0909140227 để đặt hàng ngay nhé!

Nguồn:Tuscany Wine – The Historic Italian Wine Region